Και μιας και ο λόγος για τον Γιώργη Ξυλούρη, όσοι είσαστε από την Ξάνθη και την γύρω περιοχή ή βρεθείτε αυτές τις ημέρες στην πόλη μην παραλείψετε να πάτε το ερχόμενο Σάββατο (22 Ιανουαρίου) στον πολυχώρο του καφέ «Φίλοιστρον». Η Κινηματογραφική Λέσχη της ΦΕΞ παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Γ. Ζέρβα (σενάριο του ιδίου και του Β. Παπαδάκη), «Σαν τον αέρα που αναπνέω... μουσικοί του κόσμου στην Κρήτη». Πρόκειται για να μουσικό «ταξίδι» σε… όλο τον κόσμο, μέσα από τον κύκλο σεμιναρίων που διοργανώνει κάθε καλοκαίρι ο «Λαβύρινθος» του Ross Daly. Με μεγάλο μουσικολογικό και ανθρωπολογικό ενδιαφέρον το ντοκιμαντέρ καταγράφει τη σύμπραξη μουσικών παραδόσεων από διαφορετικές χώρες της Μεσογείου, Βαλκανίων, Αφρικής και Ασίας και που πραγματοποιείται τα τελευταία 7 χρόνια στο χωριό Χουδέτσι της Κρήτης. Συμμετέχουν οι: Γιώργης Ξυλούρης (κρητικό λαούτο), Περικλής Παπαπετρόπουλος (λάφτα - πολίτικο λαούτο), Halil Karaduman (κανονάκι), Nedim Nalbantzoglu (βιολί), Georgi Petrov (γκαντούλκα), Tsvetanka Varimezova (φωνητικές τεχνικές), Mohamed Rahim Khushnawaz (ραμπάμπ), Mamak Khadem (περσικό τραγούδι), Petram Khavar Zamini (κρουστά), Nayan Ghosh (τάμπλα και σιτάρ), Ballake Sissoko (κόρα), Zohar Fresco (κρουστά), Omer Erdogdular (νέυ), Nasheer Shamma (αραβικό ούτι), Ευγένιος Βούλγαρης, Efren Lopez, καθώς και ο Ross Daly που διδάσκουν σύνθεση και ενορχήστρωση.

Λίγο πιο νότια και δυτικά, στη Θεσσαλονίκη οι «Λωξάνδρα» με νέα κυκλοφορία cd στις αποσκευές τους (είχαμε αναφερθεί τη Δευτέρα, 13 Δεκεμβρίου) συνεχίζουν τις παραστάσεις τους στο «Σαράι», κάθε Παρασκευή. Σε ένα πρόγραμμα με δυνατές και πλούσιες μουσικά ερμηνείες από την παραδοσιακή μουσική της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης, αλλά και του ελλαδικού χώρου. Στις συγκεκριμένες παραστάσεις με τους «Λωξάνδρα» παίζουν οι Νίκος Αγγούσης (κλαρίνο), Δημήτρης Βασιλειάδης (κανονάκι), Θάνος Γκουντάνος (λάφτα), Ρία Ελληνίδου (τραγούδι), Λουκάς Μεταξάς (μπάσο), Μάκης Μπακλατζής (βιολί/τραγούδι), Δημήτρης Παναγούλιας (κρουστά). Μουσική σκηνή «Σαράϊ», Κατσιμίδη & Λαμπράκη 23, Θεσσαλονίκη.

Ένα από τα cd, που κατά τη γνώμη μας ξεχώρισαν την προηγούμενη χρονιά ήταν αναμφίβολα και η «Θέα» του Χάρης Λαμπράκης Quartet. Το συγκρότημα σχηματίστηκε το 2006 και βασίζεται στον δεξιοτέχνη του νέυ, Χάρη Λαμπράκη.
Κυρίαρχα στοιχεία του σχήματος αποτελούν ο ελεύθερος αυτοσχεδιασμός, η τροπική (modal) τζαζ, εμφανείς είναι οι επιρροές από τους John Coltrane, Bill Evans, όπως και από τις παραδοσιακές μουσικές όλου του κόσμου. Με αναφορές στην Ανατολή, το Κουαρτέτο εμπνέεται από δυτικές αρμονίες, ρυθμούς και μελωδίες που παραπέμπουν στις δεκαετίες 1960 και 1970. Οι μουσικοί του Κουαρτέτου που συμμετείχαν στην ηχογράφηση της «Θέας» είναι όλοι τους αυτό που λέμε «ένας κι ένας»! Ο σπουδαίος μουσικός και ντράμερ, Νίκος Σιδηροκαστρίτης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δασκάλους της μουσικής, ο πιανίστας Δημήτρης Θεοχάρης με μεγάλο προσωπικό συνθετικό έργο, ο κοντραμπασίστας Λύδιος Δάμης και βέβαια ο Χάρης Λαμπράκης, ένας από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες του νέυ στην Ελλάδα. Αυτό το Σάββατο 22 Ιανουρίου έχουμε την ευκαιρία να δούμε «ζωντανά» τους «Χάρης Λαμπράκης Quartet» (Νίκος Σιδηροκαστρίτης: τύμπανα, Δημήτρης Θεοχάρης: πιάνο, Δημήτρης Τσεκούρας: κοντραμπάσο, Χάρης Λαμπράκης: νέυ) στη μουσική σκηνή «Dizzy Miles», στο Παγκράτι (Ευτυχίδου & Αθανασίας 4, δίπλα στο άλσος Παγκρατίου.
Τηλ.: 210 3640614 & 210 7520272).

Ένα από τα πιο ιδιαίτερα παραδοσιακά μουσικά όργανα είναι η γκάιντα. Πνευστό με μεγάλη ιστορία στη «λαϊκή» κουλτούρα και διασπορά σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, σε πολλές παραλλαγές. Στην Ελλάδα η γκάιντα έχει έντονη παρουσία στη μουσική της Θράκης, της Μακεδονίας, αλλά και των νησιών του Αιγαίου με τη συγγενική, αλλά διακριτή μορφή της τσαμπούνας. Τα τελευταία χρόνια κι ενώ υπήρχαν οι ενδείξεις ότι εκλείπουν οι μουσικοί του συγκεκριμένου οργάνου, το ενδιαφέρον για τη γκάιντα και τις άλλες μορφές της αναθερμάνθηκε και πλέον κάνει αισθητή την παρουσία της τόσο σε διάφορα πανηγύρια και φεστιβάλ όπως αυτό της Πανκυκλαδίτικης Τσαμπουνοσύναξης κατά τον Σεπτέμβριο, όσο και στον ήχο νέων σχημάτων που ασχολούνται με την παραδοσιακή, αλλά και τη σύγχρονη μουσική. Στην μεγάλη παρέα όσων έχουν χαρεί από κοντά τον ήχο αυτού του ιδιαίτερου οργάνου, τελευταία, έχει αποτυπωθεί σίγουρα η μορφή του Γιώργου Μακρή. Μουσικός με μεγάλη δραστηριότητα και ήδη ευκρινές «αποτύπωμα» αντλεί τις επιρροές του τόσο από την παραδοσιακή μουσική και το ρεπερτόριο της γκάιντας, όσο και από τον παππού του, ο οποίος είναι δεξιοτέχνης του οργάνου. Στις μουσικές αναζητήσεις του, ο Γιώργος Μακρής, γνωστός και ως «γκάινταμαν» καταργεί τους περιορισμούς και δεν διστάζει να πειραματιστεί πάνω σε διάφορους και διαφορετικούς ήχους, με εμπιστοσύνη στο δρόμο που του δείχνει η γκάιντα, αλλά και οι μουσικοί που τον συνοδεύουν. Και μπορούμε να διαβεβαιώσουμε πως είναι τέτοιας ποιότητας, που αποτελούν από μόνοι τους επιπλέον κίνητρο για τον ακροατή.

Την ερχόμενη, Τρίτη (25 Ιανουαρίου), θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε εν δράσει αυτή τη μουσική ομάδα, στις «Χίλιες και δύο Νύχτες». Μπροστάρης, ο Γιώργος Μακρής, θα μας παρουσιάσει αυτή τη φορά δικούς του οργανικούς σκοπούς και τραγούδια. Πολύ ενδιαφέρον το τελικό αποτέλεσμα, αφού η παραδοσιακή μουσική (που ας μην φοβόμαστε να τη χαρακτηρίσουμε και ως φολκ) απλώνει το χέρι στη ροκ, τη μεσαιωνική και τη ρεμπέτικη μουσική.

Στο σχήμα συμμετέχουν οι μουσικοί Μαρία Πλουμή (λαούτο), Φίλιππος Λευκαδίτης (κρουστά), Νίκος Tattoo (κοντραμπάσο), Σόλις Μπαρκή (κρουστά), Δημήτρης Παπαγεωργίου (βιολί), Χρήστος Πολίτης (κιθάρα), Αυγερινή Γάτση (νέυ). «Χίλιες & Δύο Νύχτες», Καραϊσκάκη 10 στου Ψυρρή. Τηλέφωνο: 210-3317293-4

ATZENTA
Δευτέρα 18 Ιανουαρίου
Οι  Fuga Perpetua duo (Ρένια Χρυσουλάκη: πιάνο, Στέλιος Βαρβέρης: ούτι) σε  μια μουσική περιπλάνηση από τα κονσέρτα του Mozart, ως τα μουσικά ταξίδια του Anouar Brahem, με όχημα τις χορδές και τα πλήκτρα, στην «Αυλαία» (Αγίου Όρους 15, Βοτανικός, Αθήνα, τηλ. 2103474074).

Τρίτη 18 Ιανουαρίου
Οι GoJam group στο μπαρ «Βραζιλιάνα» (πλατεία Μερκούρη, Αρκάδων 4) στα Πετράλωνα, με εθνο-τζαζ ατμόσφαιρες, μπόλικο groove και χιούμορ! Γιώργος Τσιατσούλης (ακορντεόν), Λευτέρης Χαβουτσάς (κλασσική κιθάρα), Πέτρος Βαρθακούρης (κοντραμπάσο), Γιάννης Αγγελόπουλος (τύμπανα).

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου
-Οι «Σέπια» στον «Πυρήνα» (Μιχαλακοπούλου & Διοχάρους 11 - Τηλέφωνο: 210 7237150). Οι Πάρις Περυσινάκης (λύρα - τραγούδι), Σοφία Λαμπροπούλου (κανονάκι), Κλεοπάτρα Βάγια (σάζι - τραγούδι), Γιάννης Πλαγιανάκος (κοντραμπάσο), Φίλιππος Λευκαδίτης (κρουστά) σε μουσικά μονοπάτια από τη Θράκη και τη Μακεδονία έως τη Μικρά Ασία και την Κρήτη, όπως και σε δικές τους δημιουργίες.
-Οι «Τακίμ» στο «Αλάβαστρον» (Δαμάρεως 78, Παγκράτι, 210 7560102). Αγαπημένα τραγούδια και σκοποί από την Ήπειρο, την Θράκη, την Ρούμελη, τις Κυκλάδες, τον Μοριά, την Μικρά Ασία και την Τουρκία. Οι Τακίμ είναι οι Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Πάνος Δημητρακόπουλος (κανονάκι), Μάνος Κουτσαγγελίδης (τραγούδι), Θωμάς Κωνσταντίνου (ούτι, λαούτο), Γιώργος Μαρινάκης (βιολί), Κώστας Μερετάκης (κρουστά), Ανδρέας Παππάς (κρουστά).
- Το «Καφέ Σμύρνη» στις «Χίλιες και δύο Νύχτες». Ένα μουσικό σχήμα που στόχο έχει το ξαναζωντάνεμα μουσικών αριστουργημάτων της παλιάς λαϊκής αστικής μουσικής των Ελλήνων. Δήμος Βουγιούκας: ακορντεόν, Θοδωρής Μέρμηγκας: τραγούδι, κιθάρα, Γιάννης  Καραμανιώλας: κόντρα μπάσο. Φιλική συμμετοχή Ασπασία Στρατηγού: τραγούδι.

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου
Οι «Λαλητάδες» σε ένα σεργιάνι με Ηπειρώτικα τραγούδια. Η κομπανία είναι εξαμελής και αποτελείται από τον Δημήτρη Ρίζο στο κλαρίνο, τον Κώστα Κίκιλη στο βιολί, τον Δημήτρη Ρίζο του Κλέωνα στο λαούτο, τη Μαριφένια Ρίζου επίσης στο λαούτο, τη Ματίνα Τζήκα στα κρουστά και τον Δημήτρη Τσίπρα στο τραγούδι.

Σάββατο 22 Ιανουαρίου
Ο Γιώργος Αμαραντίδης στην «Άλλη Όχθη» (Αρτέμωνος 9, Νέος Κόσμος, τηλ.: 210 9270628). Επί χρόνια συνεργάτης του θεάτρου Δώρας Στράτου και της Δόμνας Σαμίου, ο Αμαραντίδης μας ταξιδεύει με τη λύρα του στην παράδοση του Πόντου.

Κυριακή 23 Ιανουαρίου
-  Στην Αυλαία τις Κυριακές στις 4 μ.μ., Μουσικές του Αιγαίου και ήχοι των παλιών καιρών από τους Γιάννης Ζευγόλη (βιολί, τραγούδι), Ματθαίο Ζευγόλη (λαούτο, τραγούδι), Μανώλη Κοντογιώργο (λαούτο), Διονυσία Παπούλη (τραγούδι), Ασπασία Στρατηγού (τραγούδι) και Αχιλλέα Περσίδη (κρητικό λαούτο).