Το “Νότιο Τόξο” της Κατερίνας Παπαδοπούλου είναι εμφανώς ένας από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς που διανύουμε, για πολλούς λόγους, ο κυριότερος εκ των οποίων έγκειται στο ότι το περιεχόμενο της συγκεκριμένης δουλειάς δίνει τόσες πολλές και καλές αφορμές για ουσιαστικές συζητήσεις με βάση τη μουσική, που δεν έχει καμία σημασία εάν ξεχωρίζει σε όποια άτυπη αξιολόγηση ή όχι.

Η προικισμένη ερμηνεύτρια και μουσικός, έχει ήδη κατακτήσει με πολλή δουλειά τη γνώση και το κριτήριο να εμπλέκεται ακραιφνώς σε καλές παραγωγές, και η νέα της εργασία είναι ένας ακόμη κρίκος σε αυτή τη σειρά επιλογών που μας παρουσιάζει σε διακριτά χρονικά διαστήματα, χωρίς βιασύνη.

 

Το “Νότιο Τόξο” αναφέρεται συμβολικά στις περιοχές που σχηματίζουν ένα νοητό “τόξο” στην καθ’ ημάς λεκάνη της Μεσογείου, ξεκινώντας από τη νότια Μικρασία, την Κύπρο, τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη, τις Κυκλάδες, τη Νότια Πελοπόννησο και φτάνει έως και την Κάτω Ιταλία. Αυτό έχει τη σημασία του καταρχάς πρακτικά, διότι η Κατερίνα Παπαδοπούλου είχε συγκεντρώσει στο “δισάκι” της τραγούδια από αυτό τον γεωγραφικό χώρο και η συμπτωματική σύμπραξή της (αρχικά) σε μια ραδιοφωνική εκπομπή με τους Στέφανο Δορμπαράκη (κανονάκι) και τον Κυριάκο Ταπάκη (ούτι) οδήγησε στην πολύ καλή ιδέα να συνεχίσουν στη βάση ενός σχήματος, που ολοκληρώθηκε με την πρόσκληση προς τον Γιώργο Κοντογιάννη (κρητική λύρα). Κατά δεύτερον, το νοητό αυτό “τόξο” διατηρεί μουσικές συγγένειες που έχουν να κάνουν με τον χώρο και το χρόνο, ή με άλλα λόγια με τις συνθήκες μέσα από τις οποίες δημιουργήθηκαν οι μουσικές παραδόσεις των τόπων αυτών και που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη θάλασσα, τον ανοιχτό ορίζοντα, τον μισεμό και το κατευώδιο, την πληθώρα των μουσικών επιρροών της Ανατολικής Μεσογείου και μιας ποιητικής έκφρασης που θαρρείς πως είναι αλληλένδετη. 

 

Τρία είναι τα στοιχεία που ξεχωρίζουν σε αυτή την εξαιρετική καταγραφή και περισσότερο ποροφανής είναι η αρτιότητα των μουσικών και η αισθητική που καταφέρνουν να υπηρετήσουν η Κατερίνα Παπαδοπούλου, ο Στέφανος Δορμπαράκης (κανονάκι, τραγούδι), ο Γιώργος Κοντογιάννης (κρητική λύρα, κρουστά) και ο Κυριάκος Ταπάκης (ούτι, ισπανικό λαούτο). Είναι πραγματικά εξαιρετικός ο τρόπος μουσικής απόδοσης και προφανώς αποτυπώνεται στο τελικό αποτέλεσμα.

 

Ίσως τίποτε δεν θα ήταν το ίδιο, ωστόσο, εάν το υλικό αυτό δεν είχε την ευκαιρία να σμιλευτεί από τους συντελεστές και να ηχογραφηθεί σε έναν πολύ ιδιαίτερο μέρος, το Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου Βασσών της Καρπάθου, υπό την πολύ ευγενική και γενναιόδωρη μεσολάβηση του π. Καλλίνικου. Κι αυτό γιατί εκεί λυάνθηκε και εναρμονίστηκε ακόμη περισσότερο η διάδραση των μουσικών, και πολύ περισσότερο τους δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψουν απολύτως συγκεντρωμένοι και με συνθήκες ηρεμίας και κατάνυξης που εμφανώς έχουν συμβάλλει στο μουσικό αποτύπωμα.

Ένας τέτοιος χώρος, ωστόσο, χαρίζει και σπάνιες ακουστικές συνθήκες. Κι αυτό ακριβώς το στοιχείο -τελικά- του ήχου είναι που επαυξάνει την ιδιαιτερότητα που αναβλύζει από το “Νότιο Τόξο”. Η καταγραφή και η επεξεργασία του, παράλληλα, δεν αφέθηκε σε μία τυπική διαδικασία. Ο κορυφαίος ηχολήπτης, Γιώργος Καρυώτης, εξαιρετικά ειδικευμένος και σε καταγραφές εξωτερικού χώρου, ανέλαβε την ηχογράφηση και τη μίξη, ενώ ο πολυδιάστατος άνθρωπος της μουσικής, Efren Lopez επωμίστηκε το κομμάτι του mastering, και το “άγγιγμά” του είναι φανερό.

 

Τέλος, η ενορχήστρωση δίνει χώρο και χρόνο τόσο στην φωνητική ερμηνεία, όσο και σε αυτή των μουσικών οργάνων, πράγμα που συναντούσαμε πολύ σπάνια σε ανάλογες περιπτώσεις παλαιότερα, αλλά πρόκειται για ένα στοιχείο που έχει κατακτηθεί από τη γενιά καλλιτεχνών που ασχολούνται με τη δημοτική μουσική τις τελευταίες δύο δεκαετίες, και που μεταφέρουν τις καλές επιρροές από άλλα ακούσματα και παραδόσεις -συν το χρόνω- άκρως δημιουργικά, αλλά και με σεβασμό στην εγχώρια μουσική παράδοση. Εύγε!