Υπάρχει ένα μεγάλο debate σε σχέση με το αν ο Eric Clapton ή ο Peter Green είναι μεγαλύτερος κιθαρίστας. Υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα και από τις δυο πλευρές. Κι ενώ θα πάρω την ξεκάθαση θέση ότι για τους Bluesbreakers του Mayall, ο Clapton ήταν ο ιδανικός, θα υποστηρίξω ότι δεν υπήρχε στο νησί καλύτερος μουσικός για να φτιάξει μαζί με τον Mick Fleetwood και τον John McVie τους Fleetwood Mac. Είμαστε στο 1968 και τα εν λόγω παλληκάρια ηχογραφούν τον ομώνυμο δίσκο με τον σκουπιδοντενεκέ απ’ έξω και τα ηλεκτρικά blues της μεγαλούπολης από μέσα. Έτσι τον ξεκινάνε:

Δεν είμαι βέβαιος αν έχει πόλεις στην Αλάσκα, πόσο μάλλον μεγαλουπόλεις. Οι Termination Dust πάντως έρχονται από ‘κει και αποτελούνται από δύο κοπέλες, τις Jaybird Parkhurst και stefanie vigoren, με τη δεύτερη να μένει πλέον μόνιμα στη Minnesota. Έτσι, το νέο τους album, “Growing Down”, ηχογραφήθηκε με versions που πήγαιναν και έρχονταν μέσω mail. Καλή φάση, αν συνυπολογίσεις ότι πρόκειται για ένα μελωδικό μελαγχολικό album, που χρωστάει πάνω κάτω τα ίδια στην pop, το punk και την country. Naïve και (γι’ αυτό) τόσο γοητευτικό.

Το «Βιβλίο του Ελέους» είναι η δεύτερη ποιητική συλλογή του Leonard Cohen — πενήντα σύγχρονοι, μητροπολιτικοί ψαλμοί που εκφράζουν την όλο πάθος κραυγή ενός ανθρώπου προς το δημιουργό του. Για πολλούς αναγνώστες, οι ψαλμοί αυτοί θα δώσουν φωνή στις βαθύτερες και δυνατότερες ενοράσεις τους — στον Κοέν θα εξασφαλίσουν το Βραβείο Ποίησης του Συλλόγου Καναδών Συγγραφέων το 1984, την ίδια χρονιά που θα κυκλοφορήσει και το άλμπουμ του «Various Positions».

 «Άνοιξέ με, ω καρδιά της αλήθειας, κοίλανε την πέτρα, άσε τη Νύφη σου να γεμίσει αυτή τη μοναξιά. Δεν έχω άλλη ελπίδα, άλλες κινήσεις. Αυτό είναι το λιβάνι που προσφέρω. Αυτό θέλω να κάψω, το άμωμο σκοτάδι μου, την άσπιλη άγνοιά μου. Δέσε με στο θέλημά σου, δέσε με μέ αυτά τα νήματα λύπης, και περιμάζεψέ με έξω από το απόγευμα όπου τεμάχισα την ψυχή μου πάνω σε είκοσι τερατώδεις βωμούς, προσφέροντας τα πάντα εκτός από τον εαυτό μου».

Ο Leonard Cohen απέτυχε παταγωδώς να καθιερωθεί ως συγγραφέας. Μπορεί να έφταιγαν τα πολλά ναρκωτικά, το άφθονο αλκοόλ ή ακόμη και ο αέρας της Ύδρας. Ως τραγουδοποιός όμως, τα πήγε τέλεια. Ως ποιητής, τόσο στους στίχους του, όσο και στις ποιητικές του συλλογές, είναι συγκλονιστικός: «Για άλλη μια φορά, νά ‘μαι πάλι τραγουδιστής στις κάτω χορωδίες , γεννημένος πριν από πενήντα χρόνια για να υψώσω τη φωνή μου ως εδώ και όχι πιο πάνω».

Ο Mark E. Smith ήταν μια μεγάλη μορφή της βρετανικής μουσικής. Και δεν είναι μόνο τα 34 albums και τα περισσότερα από 50 singles που κυκλοφόρησε με τους Fall. Δεν ήταν μόνο η μουσική τομή που έκανε, συνδέοντας το punk με ηλεκτρονικούς και avant-garde ήχους. Για μένα, είναι πάνω απ’ όλα οι λογοτεχνικές αναφορές του. Στο “Bend Sinister” για παράδειγμα, πέρα από τον τίτλο που παραπέμπει στον Ναμπόκοφ, αναφέρεται στον Yeats, τον Blake και τον Goethe. Μουσικά, αναφέρεται σε πολλά σημεία στους θρύλους του krautrock, Faust, δημιουργώντας τις μουσικές γέφυρες που λέγαμε πιο πάνω. Ένα από τα καλύτερα album του 1986 αλλά και ολόκληρης της δεκαετίας του ’80.

Αν μετά την ακρόαση του “Bend Sinister”, you are still feeling sinister, οι Belle And Sebastian έρχονται ακριβώς δέκα χρόνια αργότερα να γλυκάνουν την αίσθησή σου. Θερμές μελωδίες αλλά και αυτή η βόρεια βρετανική μελαγχολία που χαρακτηρίζει τους καλύτερους post punk δίσκους που έρχονται από το νησί. Το “If You Are Feeling Sinister” στιγμάτισε το δεύτερο μου μισό των nineties, εποχή όμορφη για μένα, με μεγάλο διάστημα στη Βρετανία αλλά όχι στον βορρά αλλά στον νότο της. Ναι, όμορφη εποχή, και ναι, “I always cry at endings”, ακόμα και σήμερα.

«Δύο άνδρες βλοσυροί και λιγομίλητοι επωμίζονται τη λειτουργία ενός απομονωμένου φάρου. Ο Τομ, βετεράνος ναυτικός με σκοτεινά μυστικά, φροντίζει το φως να εκπέμπει, ευθύνη που καθορίζει την ιεραρχία. Ο Έφραιμ αναλαμβάνει τις ταπεινές δουλειές, νιώθοντας σταδιακά αποστροφή για τον σαρκασμό και την κυκλοθυμία του Τομ. Η απώλεια συντεταγμένων, η παράνοια και το ποτό θα πάρουν τα ηνία, καθώς το μοναχικό δίδυμο ακροβατεί ανάμεσα στο μίσος και στη συντροφικότητα. Ένας χορός παραισθήσεων και χειροπιαστού φόβου, που διαχέεται στο εκτυφλωτικό ασπρόμαυρο, αποκαλύπτοντας την πιο τρομακτική συνθήκη: την ίδια την πραγματικότητα. Μια δεσμίδα φωτός που τεμαχίζει το σκοτάδι θα αποδειχτεί πιο ανατριχιαστική και από το έρεβος». Αυτή είναι η περιγραφή της ταινίας «Ο Φάρος». Και αν τη δεις, θα συναντήσεις ένα έργο, που στην πραγματικότητα είναι θεατρικό, ένα θρίλερ του Robert Eggers, που μετά το “Witch”, φαίνεται να γνωρίζει καλά το είδος. Σοκαριστικό, δύσκολο, κλειστοφοβικό, απειλητικό αλλά και υπέροχο με τους απίστευτους Γουίλεμ Νταφόε και Ρόμπερτ Πάτινσον.

Γιατί λείπουν κεφάλια απ' τις προτομές; Πως γίνεται ο Ταρζάν, ένας Ιαπωνέζος κι ένας γονδολιέρης να τραγουδάνε παλιά σουξέ; Ως πότε θα ψάχνει ο Σπήντυ στους σκουπιδότοπους της Παλαιάς Αμερικής; Ποιός και γιατί τραβολογάει έδώ κι εκεί τον Μιστοκλή τον σάτυρο; Που έχει μείνει θαμμένος ο θησαυρός του Τιμπούρκιο Βάσκε; Πότε η Σελήνη θα ονομάζεται Ματοφινιάις; Τι δεν μπορεί να εξηγήσει ο μονόχνωτος του Λυσσιατρείου; Γιατί ντρέπεται και φοβάται ο μέγας ποιητής; Ως πότε θα κάνει παρέα με τον Μνημόνιο ο Άμπο-Τάκι; Και τι τρέχει με τον Ξένο με παπούτσια, τον Σαδιστή με τα σκυλιά του, το δάχτυλο του Ουρανομάγου και το φάντασμα του Μπεκρή;

Και τελικά, γιατί διαβάζω ξανά και ξανά Κουτρουμπούση, αυτόν τον αιρετικό μετα-ποιητή του φανταστικού και της σάτιρας, του υπερρεαλισμού και της προσωπικής παράνοιας; Συμπτωματικά, αντί οποιασδήποτε άλλης θεραπείας, βουτάω στο «Κεντράκι του Ταρζάν» και ξέρω ότι είναι σπουδαίο βιβλίο, ή έστω σπουδαίο βιβλίο μόνο για μένα.

Ο Crimeapple είναι ένας μουσάτος rapper από το New Jersey με κολομβιανή καταγωγή. Το “Aguardiente” είναι το δεύτερο album του, κυκλοφόρησε το 2018, ο τίτλος του παραπέμπει στο ομώνυμο ποτό που υπάρχει (και) στην Κολομβία, ένα ιδιόμορφο νερό που καίει με ζάχαρη και 40 βαθμούς αλκοόλ. Πλέον, οι βαθμοί έχουν πέσει στους 29 και κυκλοφορεί και χωρίς ζάχαρη αλλά παραμένει ιδιαιτέρως στούκας. Το θέμα είναι ότι ο τύπος τα χώνει, έχει αγριεμένη πολιτική άποψη και στιβαρή μουσική βάση. Από τα καλύτερα του 2018, δίσκος που κυκλοφόρησε από τη σπουδαία Daupe!

Μπορεί να αγαπώ τη Daupe! και το σύγχρονο ανεξάρτητο hip hop αλλά αγαπάω και την παραδοσιακή ελληνική μουσική, ειδικά όταν η μουσική της υπαίθρου συναντά τη μουσική της πόλης. Κι αυτό συμβαίνει ειδικά στη φωνή της Μαρίκας Παπαγκίκα. Όταν η Κρίστη Στασινοπούλου ηχογράφησε το “Greekadelia”, πίσω στο 2012 μαζί με τον Στάθη Καλυβιώτη, είχε μελετήσει πολύ προσεκτικά τους τρόπους που τραγουδούσε η Παπαγκίκα, αγγίζοντας και με τη βοήθεια της παραγωγής του Στάθη Καλυβιώτη, το αποτέλεσμα των ηχογραφήσεων της Παπαγκίκα στις 78 στροφές. Την ίδια στιγμή, ο Καλυβιώτης δημιουργεί σύγχρονα κυκλικά ηχητικά τοπία και αφήνει τη φωνή να αναπτύσσει ευθύγραμμες φράσεις, δημιουργώντας ένα εξαιρετικό contrast.

Tην Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου ανοίγει η νέα ατομική έκθεση του Νίκου Μόσχου με τίτλο «Συνθήκες προσαρμογής στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη. Θα παρουσιαστούν ζωγραφικά έργα, κυρίως ακρυλικά σε καμβά και έργα σε χαρτί, των τελευταίων χρόνων. Ο βασικός άξονας στα έργα αυτά, είναι η διαδικασία προσαρμογής σε νέα δεδομένα, η διαρκής μετάβαση, η ανασύσταση της ύλης, των εννοιών και κατ’ επέκταση της ίδιας της ψυχοσύνθεσης.

Ο φόβος απέναντι στον θάνατο, ο έρωτας, η ματαιότητα, η επιβολή εξουσίας κ.ά. είναι πτυχές-επεισόδια τοποθετημένα σε ένα ευρύτερα σύγχρονο αφήγημα που στη βάση του έχει την προσπάθεια προσαρμογής σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση. Η ταχύτητα με την οποία κινούνται οι εξελίξεις έχει διαμορφώσει μια δύσκολα διαχειρίσιμη ροή πληροφοριών, που δεν δίνει πολλά περιθώρια αντίδρασης και διαύγασης της ουσίας ενώ στο πέρασμα τους συμπαρασύρουν και εν τέλει επαναπροσδιορίζουν όλα αυτά τα γνωστά ζητήματα που απασχολούν το ανθρώπινο είδος.

Η ιδέα της προόδου και της εξέλιξης έχει εμπορευματοποιηθεί σχεδόν καθολικά με αποτέλεσμα η τεχνολογία, από μέσο να έχει γίνει σκοπός και πλέον δεν στέκεται απλά δίπλα στον άνθρωπο αλλά τον καθορίζει. Η γνώση δεν ενισχύει την αυτοσυνειδητότητα αλλά χρησιμοποιείται αμιγώς ως μέσο κερδοσκοπίας και επιβολής εξουσίας.

Μέσα σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο πλαίσιο, o Mόσχος προσπαθεί να αποτυπώσει την αλληλεπίδραση της κεκτημένης γνώσης με τη νέα συνθήκη. Στα έργα του η φόρτιση που κουβαλάει η επαφή με το νέο και το φιλτράρισμα της μέσα από την εμπειρία σκηνοθετούνται μέσα σε συνθέσεις στέρεες όπου ακόμα και η αταξία προβάλλεται σαν ελεγχόμενο μέρος μιας διαδικασίας.

 Ο Νίκος Μόσχος γεννήθηκε το 1979 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1997-2003). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει πραγματοποιήσει επτά ατομικές και έχει συμμετάσχει σε πάνω από σαράντα ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Παράλληλα έχει φτιάξει έργα για βιβλία, cd, ταινίες, περιοδικά, εφημερίδες κ.λπ. Έργα του βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη (Αθήνα), στη Συλλογή Schirm/ Sammlung-Schirm (Βερολίνο), PTE Fine Arts (Νέα Υόρκη), Συλλογή Bernard Cheong (Σιγκαπούρη), Συλλογή A. Krausser (Ντουμπάι), Συλλογή Κοπελούζου (Αθήνα), Συλλογή Αντώνη και Άζιας Χατζηιωάννου, Συλλογή Σωτήρη Φέλιου (Αθήνα) καθώς και σε άλλες ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Διάρκεια έκθεσης: 13 Φεβρουαρίου – 7 Μαρτίου 2020 Γκαλερί Ζουμπουλάκη, Πλ. Κολωνακίου 20 Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πέμ. & Παρ. 11.00 -15.00 &17.00–20.00 Τετ. 11.00-15.00 & Σάβ. 11.00 –15.00 Κυριακή & Δευτέρα κλειστά.

Θεωρείται μία από τις πιο αδικημένες μουσικούς-συνθέτιδες της jazz. Η Dorothy Ashby έπαιζε άρπα και από το 1957 μέχρι το 1984 κυκλοφόρησε μια ντουζίνα καλούς έως σπουδαίους δίσκους. Σε πολλούς από τους μεταγενέστερους, αγγίζει ένα ύφος που θα ονομάζαμε χωρίς τύψεις ψυχεδελική jazz, ενώ στο “The Rubaiyat Of Dorothy Ashby” πειραματίζεται με το ιαπωνικό όργανο koto. Επιπλέον, το album έχει απίθανο εξώφυλλο και απίθανα κομμάτια.

Η βουβή ανησυχία. Η ανομολόγητη αγωνία που βρίσκει διέξοδο στα όνειρα. Μοιάζει λογικό μα είναι αβάσιμο: όλα θα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο.