Κάποιος χτυπάει ξανά και ξανά στον ίδιο τοίχο.

Δεν είναι ένας απλός δίσκος, είναι ένα ολόκληρο μουσικό έργο με θεατρικές απολήξεις. Ο Tom Waits στο “Franks Wild Years” είναι υπέυθυνος για μερικά σπουδαία τραγούδια και μια μεγαλειώδη ιδέα: ότι είσαι αθώος όταν ονειρεύεσαι.

Δεν είναι που ο Peter Handke πήρε πρόσφατα το βραβείο Νόμπελ. Είναι που ό,τι τον αφορά έρχεται πολύ συχνά στο μυαλό μου. Δεν είναι άλλστε και λίγα όσα έχει κάνει. Ανάμεσά τους είναι και το σενάριο για την ταινία του Wim Wenders «Στο Πέρασμα Του Χρόνου».

Δύο άντρες, με ένα βανάκι, ταξιδεύουν. Ο Μπρούνο είναι ένας μοναχικός τυχοδιώκτης που ζει στο φορτηγάκι του και ταξιδεύει από πόλη σε πόλη κατά μήκος των γερμανικών συνόρων, επισκευάζοντας κινηματογραφικές μηχανές προβολής. Ο Ρόμπερτ, αντιθέτως, είχε βαθιές ρίζες - οικογένεια, παιδιά, δουλειά ως ψυχολόγος. Μέχρι που η γυναίκα του τον χωρίζει, κι εκείνος, προδομένος, αποδρά από όσα τον καθόριζαν. Οι δύο άντρες ξεκινούν ένα ταξίδι σ’ ένα δρόμο που ανοίγεται μπροστά τους, όσο και μέσα τους. Δεν έχει σημασία ο προορισμός αλλά το πέρασμα του χρόνου. Ένα road trip με επιρροές από τον Κέρουακ, που προκύπτει μοναδικά ευρωπαϊκό. Μεγάλη ταινία!

Το rock του αμερικάνικου νότου είναι σπουδαία υπόθεση για άπειρους παλαβούς σε ολόκληρο τον κόσμο και για αρκετούς στα μέρη μας. Αν και οι studio δίσκοι τους δεν γνώρισαν τερατώδη αποδοχή, το live τους στο Fillmore East θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ζωντανούς δίσκους όλων των εποχών.

Δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να περιμένει ότι ένας Φιλανδός μπορεί να παίξει τόσο ζεστή μουσική που να αγγίζει τη soul με μια απαλή rock επίγευση. Ο Bobby Oroza τα καταφέρνει όμως λίγο καλύτερα από τέλεια, όταν ηχογραφεί τα τραγούδια του με στίχους αλλά και όταν παρουσιάζει τις instrumental εκδοχές τους. Όχι ένας αλλά δύο δίσκοι μέσα στο 2019 γι’ αυτόν τον απίστευτο τύπο. 

Ο Wallace Stevens, νομικός και ποιητής, φαινόταν πολύ αυστηρός αλλά ήταν ένας φιλικός άνθρωπος. Έζησε από το 1879 μέχρι το 1955, πρόλαβε να μαλώσει στα γερά, τουλάχιστον με τον Robert Frost και τον Ernest Hemingway, είχε αχαλίνωτη ποιητική φαντασία και η σκέψη του παρουσιάζεται ωριμότατη, ήδη από τα πρώτα του κείμενα. Η γραφή του σχετίζεται με ποιητές, όπως ο Tennyson, ο Keats, ο Whitman και ο Wordsworth και η «Κυριακή Πρωί» είναι από τα πιο διάσημα ποιήματά του. «Είμαι χαρούμενη όταν την αυγή μες την ομίχλη, τα πουλιά ρωτούν να μάθουν με γλυκούς κελαηδισμούς αν τα λιβάδια υπάρχουν».

Ξεκίνησαν από το Brooklyn, κυκλοφόρησαν δύο βαθιά νεοϋορκέζικους δίσκους και τώρα που μετακόμισαν στη δυτική ακτή, κυκλοφορούν τον τρίτο τους δίσκο στη βαθύτατα νεοϋορκέζικη Sacred Bones. Ο δίσκος αυτός είναι αρκετά πιο ήπιος –το κλίμα του LA γαρ- μα συνεχίζει να βαδίζει στα μονοπάτια της synth pop και των αναμνήσεων από το new wave των συνθετητών. Νοσταλγικό και υπέροχο. 

Πέφτει κάπως μακριά αλλά είναι εντυπωσιακή η ατομική έκθεση της Ειρήνης Βογιατζή «Τα Τετράδια της Πόλης». Παρουσιάζεται στην Οικία Μάνου Χατζιδάκι, στην Ξάνθη έως τις 15 Νοεμβρίου.

«Τα “Τετράδια της Πόλης”, είναι αποτέλεσμα όλων των βιωμάτων που έζησα από παιδί κοντά στη γιαγιά μου ΣμαρώΚαραγατσίδου από την Κεσσάνη της Ανατολικής Θράκης. Είναι οι σκοποί που τραγούδησα από τα πρώτα μου βήματα με τον παππού μου Γιάννη Γαβριηλίδη από τα Ταταύλα. Είναι και το όνειρο που είχα να ξαναζήσω νοερά στην Πόλη όλες τις διηγήσεις τους. Τις χαρές και τις λύπες μέσα από τους στίχους των τραγουδιών που εκείνοι τραγουδούσαν», όπως λέει η ίδια η ζωγράφος.

«Τα μεγάλα έργα της ενότητας λάδια και ακρυλικά σε καμβά, σχηματίζουν κατά κάποιον τρόπο μια οικογενειακή πινακοθήκη. Τα μικρότερα έργα, δουλεμένα με πληθώρα χειροποίητων χαρτιών και ελαφρών υλικών (χειροποίητο χαρτί Ινδίας με πέταλα κατιφέ, μολύβια ακουαρέλας, μελάνια και άλλα), συμπληρώνουν οργανικά τα διάκενα του οικογενειακού αφηγήματος, με τον τρόπο μιας ενδελεχούς ψηφιδογραφίας. Κάθε έργο, πέρα από την εκφραστική πλαστική απόδοσή του, συνοδεύεται από την αυτούσια καταγραφή ή την από μνήμης επανεγγραφή μιας οικογενειακής εξιστόρησης που με πολύτιμη αμεσότητα το συντροφεύει και το φωτίζει. Ανάμεσα από τις λέξεις, που διαβάζονται κι αυτές απνευστί, σαν τις εικόνες, εξέρχονται ως πολύτιμα ολογράμματα οι ήρωες των τραγουδιών, αλλά κι εκείνοι που κάποτε τα τραγούδησαν.

Τα Τετράδια της Πόλης, είναι τα μονάκριβα τραγούδια με τα οποία η Ειρήνη Βογιατζή μεγάλωσε στην Ξάνθη. Είναι το λευκό πουκαμισάκι της Σμαρώς και ο ανατέλλων κατιφές στο παράθυρό της. Είναι η ζαλιστική λιγοθυμιά από τα βιολετί ανοιξιάτικα ζουμπούλια, κι ο χαυνωτικός απόηχος της οικογενειακής γιορτής πίσω από τις σφαλιστές προσόψεις. Είναι τα ατέρμονα ελικοειδή μοτίβα στο χαλί, τα μισοσβησμένα τριανταφυλλάκια της ταπετσαρίας στον τοίχο, τα ζαλιστικά μοτίβα στα πλακάκια του δαπέδου. Είναι η παρέα της δουλειάς στα καπνοχώραφα, είναι η ζάλη στις ταβέρνες του Σαββάτου. Είναι τα πανηγύρια, οι λατέρνες, οι γοργές πολίτικες λύρες, τα μικρά χάλκινα ζίλια και τα γλυκά λαγούτα. Είναι τα υφαντά στον γιούκο, τα κουδουνιστά φλουριά της προίκας και το στολισμένο νυφικό κρεβάτι. Είναι το γλυκό του κουταλιού και ο σκοτεινός καφές στο πιάτο. Είναι οι υγροί θόλοι των χαμάμ και τα υπαίθρια φωτογραφεία. Είναι οι σιωπές, τα παραμύθια και τα λόγια, οι αγκαλιές και τα φιλιά. Είναι τα πικρά δάκρυα του χωρισμού και οι πατινάδες της αγάπης», όπως σημειώνει η επιμελήτρια της Έκθεσης, Ίρις Κρητικού.

I Wish I Was There…

Αν και οι Χειμερινοί Κολυμβητές αποτελούν ένα μνημειώδες σχήμα του είδους που αποκαλούμε «έντεχνο» στο ελληνικό τραγούδι, στο μυαλό μου έχουν καταχωρηθεί ως ένα rock συγκρότημα. Κι αυτό προφανώς γιατί εν έτει 1981 δεν επέτρεπα στον εαυτό μου να μου αρέσει κάποιος δίσκος που δεν ήταν rock. Εκτός κι αν ο ομώνυμος δίσκος τους, μερικοί από τους επόμενους και η συνολική τους στάση ήταν και είναι πέρα για πέρα rock. 

Έξι χρόνια αργότερα, οι Dead C an Dance κυκλοφορούν τον τρίτο και καλύτερο μέχρι τότε δίσκο τους, το “Within The Realm Of The Dying Sun”. Ένας δίσκος-επιτομή του σκοτεινού ήχου εκείνης της εποχής, ίσως η κορυφαία κυκλοφορία των Dead Can Dance κι ένα από τα πιο σπουδαία album της 4AD. 

Δεν είναι μόνο εκείνος ο ορισμός για την τραγωδία, που έχει σημαδέψει τα γυμνασιακά μας χρόνια: «Έστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως...». Είναι ότι στην «Ποιητική» του Αριστοτέλη ακόμα και στις σημερινές εποχές του (μετα)μοντερνισμού και της αμφισβήτησης, υπάρχουν στοιχεία που αν χρησιμοποιηθούν με περίσκεψη και προσωπικό τόνο, μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλή λογοτεχνία. Ένα βιβλίο που δημιούργησε την παράδοση του ελληνικού δράματος και παράλληλα, έφτασε μέχρι την άλλη άκρη της γης.

Είναι σπουδαίος στο τενόρο σαξόφωνο αλλά όταν παίζει φλάουτο είναι αξεπέραστος. Ο Yusef Lateef ανέμιξε τη jazz με τη μουσική της Ανατολής, έγραψε δύο νουβέλες, ένα διήγημα και την αυτοβιογραφία του, ηχογράφησε δίσκους για πολλές εταιρείες, ανάμεσα στις οποίες είναι η Savoy, η Atlantic και η Impulse και το “Golden Flute” είναι από τα πολύ σημαντικά κομμάτια του: 

Απόπειρες απεγκλωβισμού. Αριθμητική των υδάτων. Κρυφά περάσματα.

Καλημέρα και πάλι. Καλές ακροάσεις!