Με αφορμή τις εμφανίσεις της ηθοποιού Ελένης Καρακάση στη Σφίγγα (7, 21 & 28/2) με μία παράσταση βασισμένη σε τραγούδια που έχουν γραφτεί για τον θάνατο ή τον περιέχουν ή τον χαίρονται (!) της ζητήσαμε να μας κάνει ένα θανατερό τοπ 10. Αυτός άλλωστε είναι και ο τίτλος της παράστασής της: «Τα θανατερά», που έρχονται να σας θυμίσουν ότι όταν το μισό ελληνικό τραγούδι τραγουδούσε τον Έρωτα, το άλλο μισό τραγουδούσε τον Θάνατο και το χαιρόταν!
Βασίλεψες αστέρι μου (Μίκης Θεοδωράκης – Γιάννης Ρίτσος)
Από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου, που μελοποίησε συναρπαστικά ο Μίκης Θεοδωράκης. Μία μάνα θρηνεί πάνω από το νεκρό παιδί της στις μεγάλες και αιματηρές διαδηλώσεις του 1936 στη Θεσσαλονίκη. Ένα τραγούδι που μιλάει κατευθείαν στην καρδιά. Κάθε φορά που το τραγουδάω βουρκώνω και ανατριχιάζω.
Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς (Μάνος Χατζιδάκις – Βαγγέλης Γκούφας)
«Για ποιο ταξίδι κίνησες να πας, να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς…» Ίσως το πιο γλυκό τραγούδι για τον θάνατο. Η ποίηση των στίχων του Γκούφα συναντά τον ανυπέρβλητο λυρισμό της μουσικής του Χατζιδάκι σε ένα τραγούδι που ως επίγευση δεν σου αφήνει τον θάνατο, αλλά την αγάπη.
Άνοιξε πέτρα (Μίμης Πλέσσας – Λευτέρης Παπαδόπουλος)
Κλασική αξία. Πιο θανατερό δεν γίνεται! Η γυναίκα θέλει να θαφτεί ζωντανή. Με τι καρδιά να σ’ αποχαιρετήσω
Με τι καρδιά να σ' αποχαιρετίσω (Σταύρος Ξαρχάκος – Νίκος Γκάτσος)
«Στον ουρανό με τ' όνειρο θα ζήσω, στον ουρανό σαν άστρο θα χαθώ…» Ένα υπέροχο θανατερό τραγούδι, ένας αποχαιρετισμός κι ένας ύμνος στην αγάπη που μπορεί να κοιτάζει στα ίσα τον θάνατο.
Μάνα μου και Παναγιά (Μίκης Θεοδωράκης – Τάσος Λειβαδίτης)
«Έφυγες και κλαίει ο άνεμος το κύμα, κλαίνε τ' άστρα κι η νυχτιά, κλαίει κι η μάνα μου στο μνήμα, κλαίει, κλαίει κι η Παναγιά…» Νομίζω δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε περαιτέρω γιατί το εντάξαμε στην παράσταση. Φυσικά πρόκειται για ένα διαμάντι, που σφράγισε με την ερμηνεία το 1960 ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης.
Βρέχει φωτιά στη στράτα μου (Μίμης Πλέσσας – Λευτέρης Παπαδόπουλος)
Ποιος δεν το έχει σιγοτραγουδήσει; Ποιος δεν το έχει χορέψει; «Η ζωή εδώ τελειώνει, σβήνει το καντήλι μου…» Ένα θανατερό ζεϊμπέκικο που λυτρώνει με έναν αλλόκοτο τρόπο.
Πάντα γελαστοί (Θάνος Μικρούτσικος - Άλκης Αλκαίος)
«Όσοι με τον Χάρο γίναν φίλοι, με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη…» Ο Άλκης Αλκαίος μεγαλουργεί στιχουργικά και ο Θάνος Μικρούτσικος απογειώνει τους στίχους του με τη μουσική του σε ένα ζεϊμπέκικο που λατρέψαμε και θα συνεχίσουμε να λατρεύουμε.
Να πεθάνεις να πεθάνεις (Μάρκος Βαμβακάρης)
Ο πατέρας του ρεμπέτικου σε ένα κορυφαίο άσμα… αλτρουισμού και χριστιανικής αγάπης! «Να πεθάνεις, να πεθάνεις, να πεθάνεις, με τα κόλπα, με τα κόλπα που μου κάνεις». Θανατερό, αλλά γλεντζέδικο.
Πάει έφυγε το τρένο (Μάνος Χατζιδάκις – Νίκος Γκάτσος)
Ένα ακόμα αριστούργημα από τα πολλά που μας χάρισαν ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Νίκος Γκάτσος. «Πήρες απ’ το καλοκαίρι στο μικρό σου χέρι το λαμπερό τ’ αστέρι και πήγες σ’ άλλη γη…» Ο θάνατος, η απώλεια, το κενό μέσα μας, η αγάπη που δεν πεθαίνει ποτέ.
Για πού το ’βαλες καρδιά μου (Ορφέας Περίδης – Νατάσσα Μεσσήνη)
Από τα πιο όμορφα και συγκινητικά τραγούδια που έχουν γραφτεί για την απώλεια από θάνατο. Όταν το τραγουδάς πάντα κάποιον δικό σου αγαπημένο που έφυγε φέρνεις στο μυαλό σου.