Τα παλιότερα χρόνια, η τηλεόραση ήταν το βασικό μέσο όπου τα μικρά παιδιά ανακαλύπταμε σύγχρονους ή παλιότερους καλλιτέχνες, μέσα από κινηματογραφικές ταινίες ή σήριαλ, επιλέγαμε αυτούς που μας άρεσαν περισσότερο κι έτσι γινόμασταν κάτι σαν πρώιμοι followers. Ας κάνουμε λοιπόν μια στάση στα μέσα της δεκαετίας του 1970.

 

Στη δική μου περίπτωση, ο πρώτος ηθοποιός του οποίου το όνομα και η φυσιογνωμία αποτυπώθηκαν έντονα στη μνήμη μου, ήταν ο Κώστας Βουτσάς. Όπως έχω ξαναγράψει σε ανάρτηση στο Facebook πριν από ένα χρόνο με αφορμή ραδιοφωνική μας συνάντηση στο Δεύτερο Πρόγραμμα (περισσότερα εδώ), το σήριαλ που μου γνώρισε τον Κώστα Βουτσά ήταν ο «Ονειροπαρμένος» (1973 – 1975). Εκεί έπαιζε έναν υπάλληλο σε μία εταιρεία που ζούσε με τη μητέρα του (Μαίρη Μεταξά) και σε όλες τις αναποδιές ή τις δυσκολίες της καθημερινότητας, εκείνος, επιστρατεύοντας τη φαντασία του – και κυρίως τη φαντασία του συγγραφέα του σήριαλ Κώστα Πρετεντέρη – κατέφευγε σε ονειρικές καταστάσεις, έπλαθε φανταστικούς ήρωες, μετέφερε τον εαυτό του σε διαφορετικές εποχές και τοποθεσίες στο χωροχρόνο και, μέσω του σουρρεαλισμού, ξέφευγε από τον ρεαλισμό που τον ταλαιπωρούσε. Και όλα αυτά στον ξύπνιο του, μέχρι να τον επαναφέρουν στην πραγματικότητα οι άνθρωποι και τα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει. Αυτό το ονειρικό περιβάλλον έμοιαζε παραμυθένιο στα παιδικά μου μάτια και είχα εντάξει τον «Ονειροπαρμένο» στην ίδια κατηγορία με όλες τις παιδικές σειρές που παρακολουθούσα στην τηλεόραση.

 

Όπως ήταν φυσικό, οι πρώτες μου κινηματογραφικές και θεατρικές μνήμες συνδέονται με τον Κώστα Βουτσά. Ο «Τρομοκράτης» (1975), η πρώτη ελληνική ταινία (και από τις τελευταίες της «Φίνος Φιλμ») που θυμάμαι να βλέπουμε οικογενειακώς στο σινεμά και αντίστοιχα η πρώτη επιθεώρηση, το «Θα μας φάνε οι ανθρωποφάγοι» (1975) στο θέατρο «Παρκ», τον είχαν πρωταγωνιστή.

 

Ο τίτλος «Θα μας φάνε οι ανθρωποφάγοι» είναι στίχος από το «Τούμπου-τούμπου-ζα», τραγούδι του Γιάννη Μαρκόπουλου που συνδέθηκε πολύ με τον «Ονειροπαρμένο» και με τον Κώστα Βουτσά. Αν δεν κάνω λάθος, κάποιες διαφορετικές φωνές στο τέλος του τραγουδιού, μία γυναικεία και μία ανδρική γεροντική φωνή τις οποίες κάνει ο ίδιος, αντιστοιχούν σε πρόσωπα του σήριαλ, τα οποία επίσης ενσάρκωνε εκείνος. Το τραγούδι κυκλοφόρησε τότε με τον Λάκη Χαλκιά και τον Παύλο Σιδηρόπουλο, ενώ τραγουδήθηκε και από τον Γιώργο Μαρίνο και πολύ αργότερα από τους Βωξ και τον Λάκη Λαζόπουλο.

 

Σχετική εικόνα

 

Το «Τούμπου-τούμπου-ζα» με τον Βουτσά κυκλοφόρησε σε δισκάκι 45 στροφών» (το οποίο στην πίσω όψη είχε την ορχηστρική εκδοχή του τραγουδιού) με σκίτσο στο εξώφυλλο το πρόσωπο του ηθοποιού μέσα σε καζάνι ανθρωποφάγων, αλλά μπήκε φυσικά και στον μεγάλο δίσκο του Κώστα Βουτσά «Ένας ονειροπαρμένος τραγουδιστής» που κυκλοφόρησε από τη MINOS το 1975. Τα πρώτα χρόνια, όπως πολλοί δίσκοι εκείνης της εποχής, κυκλοφόρησε με διπλό φάκελλο. Το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο είναι τα ίδια και απεικονίζουν το πρόσωπο του Βουτσά, ενώ από  πίσω του φαίνονται αχνά, καλυμμένες από μπλε φίλτρο, φωτογραφίες από τις μεταμφιέσεις του στις σεκάνς των ονείρων στο σήριαλ. Στο διπλό εσώφυλλο υπάρχουν μεγαλύτερες ασπρόμαυρες φωτογραφίες από άλλες μεταμφιέσεις, αλλά και η λίστα των τραγουδιών με τα ονόματα των δημιουργών τους. Αργότερα, ο διπλός φάκελλος καταργήθηκε και το βινύλιο έβγαινε με το πανομοιότυπο εξώφυλλο-οπισθόφυλλο, μόνο που τα τραγούδια και οι δημιουργοί τους μπήκαν πια στο κάτω μέρος του οπισθόφυλλου. Στα κατοπινά χρόνια κυκλοφόρησε και σε cd.

 

voutsas2

 

Ο δίσκος περιέχει 12 χιουμοριστικά τραγούδια που μερικά σχετίζονταν με πρόσωπα ή όνειρα του «Ονειροπαρμένου». Δεν ξέρω αν μπορούμε να μιλήσουμε για πλήρες τηλεοπτικό soundtrack, καθώς δε γνωρίζω αν τα τραγούδια συνδέονταν όλα με το σήριαλ ή γράφτηκαν για να αποτελέσουν το υλικό του δίσκου που κυκλοφόρησε τότε με δεδομένη τη δημοφιλία της σειράς και του πρωταγωνιστή της.

 

Τα μισά τραγούδια (6) είναι γραμμένα από τον Νίκο Αντωνιάδη (μουσική) και τον Μάκη Φωτιάδη (στίχοι) οι οποίοι ήταν οι συντελεστές και ενός άλλου δίσκου με σατιρικά τραγούδια που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά με τον τίτλο «Παρατράγουδα». Εκεί τραγουδούσε ο Νίκος Αντωνιάδης, ο οποίος είχε ξεκινήσει από την pop ελληνική σκηνή της δεκαετίας του ’60 (Strangers), ενώ το 1974 στον πολυσυλλεκτικό δίσκο «Νιάτα» είχε τραγουδήσει 2 τραγούδια του Μάνου Λοΐζου.

 

Στα υπόλοιπα 6 τραγούδια του δίσκου του Κώστα Βουτσά υπάρχει φυσικά το «Τούμπου-τούμπου-ζα» του Γιάννη Μαρκόπουλου σε 2 εκδοχές (με φωνή και ορχηστρικό), ενώ σε 2 άλλα τραγούδια, «Το τανγκό μας» και «Ο Τιτίλης»,  θα βρούμε ως δημιουργό τον Τάκη Μουσαφίρη. Ο «Τιτίλης» ήταν ένα λευκό σκυλάκι κανίς που εμφανιζόταν στο σήριαλ (αλλά και σε φωτογραφία στο εσώφυλλο του δίσκου). Η Ειρήνη Δογάνη, που έπαιζε την ιδιοκτήτρια του Τιτίλη,  ακούγεται και στο συγκεκριμένο τραγούδι με το χαρακτηριστικό τράβηγμα των λέξεων για τις ανάγκες του ρόλου της.

 

Στο άλμπουμ υπάρχει και ένα τραγούδι με τίτλο «Ντουγλερί και ντουγλερέα», του Ζακ Ιακωβίδη και του Κώστα Πρετεντέρη. Το 1996 ξεκίνησε να προβάλλεται από τον Αntenna το remake της παλιάς σειράς «Εκείνες κι εγώ» με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα, χρησιμοποιώντας τα πρωτότυπα σενάρια του Κώστα Πρετεντέρη και με πρωταγωνιστή τώρα τον Γιάννη Μπέζο στο ρόλο του καρδιοκατακτητή Ζάχου Δόγγανου. Σε ένα επεισόδιο λοιπόν του remake, ο ήρωας της σειράς δοκιμάζει τις ικανότητές του και στο τραγούδι ηχογραφώντας το «Ντουγλερί και ντουγλερέα» που, όπως είπαμε, δισκογραφικά το έχουμε με τη φωνή του Κώστα Βουτσά από το 1975. Η παλιά σειρά όμως «Εκείνες κι εγώ» ξεκινά το 1976, ενώ ο «Ονειροπαρμένος» τέλειωσε το 1975. Υποθέτω λοιπόν πως, επειδή συγγραφέας της σειράς και στιχουργός του τραγουδιού ήταν ο Κώστας Πρετεντέρης, το τραγούδι ακούστηκε και στο παλιό  «Εκείνες κι εγώ», αν και δεν έχουμε τις τηλεοπτικές αποδείξεις από τότε. Το 1976 ο Λάμπρος Κωνσταντάρας ηχογράφησε κι εκείνος έναν μεγάλο δίσκο στη SONORA. Εκεί όμως όλα τα τραγούδια τα είχε γράψει ο γιος του, Δημήτρης Κωνσταντάρας.  Ίσως βέβαια το εν λόγω τραγούδι να είχε ακουστεί στον «Ονειροπαρμένο» και να βρήκε τη θέση του στον δίσκο του Βουτσά ή ακόμα και να είχε γραφτεί για κάποια επιθεώρηση από αυτές στις οποίες είχαν συνεργαστεί πρωτύτερα ο Ζακ Ιακωβίδης και ο Κώστας Πρετεντέρης.

 

Στο άλμπουμ του Βουτσά υπάρχει και άλλο ένα τραγούδι που κι αυτό έχει την ιστορία του. Πρόκειται για τους «Τρεις καβαλλάρηδες», συνδημιουργία του Σπύρου Περιστέρη και του Ζακ Ιακωβίδη, με στίχους Μ.Μαργαρίτη (ψευδώνυμο του Μίνου Μάτσα). Πρωτοηχογραφήθηκε το 1948 με τον Μάρκο Βαμβακάρη, το Ντούο Χάρμα και τον Απόστολο Καλδάρα σατιρίζοντας τους “Three caballeros” που είχαν ήδη ελληνοποιηθεί την ίδια χρονιά με τους στίχους του συνήθους υπόπτου για ανάλογα εγχειρήματα τότε Πωλ Μενεστρέλ, ως  «Οι τρεις καμπαλλέρος» και τραγουδήθηκαν στις 78 στροφές  από τον Τώνη Μαρούδα και το γυναικείο Τρίο Αρμονία. Μουσικά, η προέλευσή του ξένου τραγουδιού βασίζεται στη μεξικάνικη μελωδία “Ay Jalisco no te rajes” που έγινε “The three caballeros” όταν ακούστηκε στην ομότιτλη ταινία της Disney το 1944, που ουσιαστικά αποτελεί ένα ταξίδι σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και συνδυάζει ανθρώπους και κινούμενα σχέδια με πιο γνωστό «πρωταγωνιστή» τον Ντόναλντ Ντακ.

 

Να σημειώσουμε τέλος, πως το 1975 κυκλοφορεί από τη Music-Box ένα δισκάκι 45 στροφών με τη Ζωή Φυτούση, στη μία πλευρά του οποίου υπάρχει το τραγούδι «Σαφώς στο δήλωσα, σαφώς» του Κώστα Ψυχογιού που, όπως μου έχει ειπωθεί αν και προσωπικά δεν το θυμάμαι, ακουγόταν στον «Ονειροπαρμένο» και είχε γίνει σλόγκαν για ένα διάστημα.

 

Δυστυχώς, ο «Ονειροπαρμένος» (όπως και το «Εκείνες κι εγώ» στο οποίο αναφερθήκαμε) ήταν από τα θύματα της εγκληματικής ενέργειας των πρώτων χρόνων της δεκαετίας του 1980, τότε που τα περισσότερα τηλεοπτικά σήριαλ – και όχι μόνο – σβήστηκαν για πάντα, μέσα από μία απόφαση που δεν απέχει πολύ από τις απαγορεύσεις και τα σβησίματα της χούντας στις ραδιοφωνικές μπομπίνες ή την καταστροφή των δίσκων και το κάψιμο των βιβλίων σε άλλες περιπτώσεις. Μόνο που οι δίσκοι και τα βιβλία δεν έβγαιναν σε ένα αντίτυπο, ενώ οι ραδιοφωνικές και οι τηλεοπτικές εκπομπές ήταν συνήθως μοναδικές. Και προσωπικά δε με αφορά αν σβήστηκαν για να γραφτεί κάτι άλλο από πάνω. Κι ας ήταν και αντικειμενικά (;) καλύτερο. Με νοιάζει ότι χάθηκαν για πάντα μοναδικά τεκμήρια της ελληνικής τηλεοπτικής ιστορίας και της αντίστοιχης καλλιτεχνικής δημιουργίας και ότι αυτή η καταστροφή συντελέστηκε σε καιρούς ειρήνης και δημοκρατίας. Όσα σώθηκαν είναι γιατί προνόησαν και τα διαφύλαξαν κάποιοι από τους συντελεστές τους ή γιατί κάποια στιγμή επικράτησε η λογική και σταμάτησε η διαδικασία του σβησίματος. Αλλά ήταν πλέον αργά.